ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
Γ? ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ (Α.Σ)
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4)
ΚΕΙΜΕΝΑ
Α. Brenno duce Galli, apud Alliam flumen deletis legionibus Romanorum, everterunt urbem Romam praeter Capitolium, pro quo immensam pecuniam acceperunt. Tum Camillus, qui diu apud Ardeam in exilio fuerat propter Veientanam praedam non aequo iure divisam, absens dictator est factus; is Gallos iam abeuntes secutus est?
Β. Accipe nunc quid postea Nasica fecerit. Paucis post diebus cum Ennius ad Nasica venisset et eum a ianua quaereret, exclamavit Nasica se domi non esse, etsi domi erat. Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur: ” Quid” inquit “Ego non cognosco vocem tuam?” Visne scire quid Nasica responderit? “Homo es impudens.
C. Accius, qui multo minor natu erat, tragoediam suam, cui ?Atreus? nomen est, ei desideranti legit. Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia quae scripsisset, sed videri tamen ea sibi duriora et acerbiora. ?Ita est? inquit Accius ?ut dicis; neque id me sane paenitet; meliora enim fore spero quae deinceps scribam. Nam quod in pomis est, idem esse aiunt in ingeniis?
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση των παραπάνω κειμένων.
(Μονάδες 40)
Β1α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:
flumen (Α): ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
urbem (Α): γενική πληθυντικού
aequo iure (Α): ονομαστική ενικού
abeuntes (A): ονομαστική και αφαιρετική ενικού στο ίδιο γένος
diebus (B): δοτική ενικού
ianua (Β): ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
Accius (C) : κλητική ενικού
Atreus (C) : κλητική ενικού
meliora (C) : ονομαστική ενικού στο ίδιο γένος και βαθμό
(Mονάδες 5
B1β. diu (Α), aperte (Β): να γράψετε τους υπόλοιπους βαθμούς των επιρρημάτων (μονάδες 2)
aequo (A), minor (C), duriora (C), meliora (C) : να γράψετε τους υπόλοιπους βαθμούς των επιθέτων στο ίδιο γένος, αριθμό και πτώση (μονάδες 4)
(Μονάδες 6)
B1γ. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους κατάλληλους τύπους των αντωνυμιών:
| Αντωνυμία | Γραμματικό είδος | Ζητούμενος τύπος | Απάντηση |
| qui (A) | γενική ενικού στο ουδέτερο γένος | ||
| quid (B) | αιτιατική ενικού στο θηλυκό γένος | ||
| tuam (B) | γενική πληθυντικού στο ίδιο γένος
και πρόσωπο για πολλούς κτήτορες |
||
| idem (C) | γενική πληθυντικού στο ίδιο γένος |
(Μονάδες 4)
Β2α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται (για τους περιφραστικούς σχηματισμούς να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο):
everterunt (Α): γ΄ πληθυντικό υποτακτικής υπερσυντελίκου ενεργητικής φωνής
est factus (A): o ίδιος τύπος στην ενεργητική φωνή
abeuntes (A): β΄ ενικό υποτακτικής ενεστώτα
accipe (B): β΄ ενικό οριστικής ενεστώτα παθητικής φωνής venisset (B): β΄ πληθυντικό προστακτικής μέλλοντα ίδιας φωνής mentiebatur (Β): απαρέμφατο μέλλοντα
visne (B): γ΄ ενικό οριστικής και υποτακτικής ενεστώτα
quaereret (B): ίδιος τύπος στον παρακείμενο ενεργητικής φωνής exclamavit (B): γ΄ πληθυντικό οριστικής μέλλοντα παθητικής φωνής dixit (C): β΄ ενικό προστακτικής ενεστώτα ίδιας φωνής
videri (C): ίδιος τύπος στον μέλλοντα
fore (C): μετοχή μέλλοντα στην ονομαστική ενικού του αρσενικού γένους
scribam (C): γ΄ ενικό υποτακτικής παρατατικού ενεργητικής περιφραστικής
συζυγίας.
inquit (C): α΄ ενικό οριστικής ενεστώτα
(Μονάδες 15)
Γ1α. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι ακόλουθες λέξεις και να δηλώσετε τον όρο που συμπληρώνουν ή προσδιορίζουν:
duce (A), iure (A), scire (B), tuam (B), multo (C), me (C)
(Mονάδες 6)
Γ1β. duriora et acerbiora (C): να αναγνωρίσετε συντακτικά τους όρους (μονάδες 2) και να εξηγήσετε το φαινόμενο που παρατηρείτε (μονάδες 2).
(Μονάδες 4)
Γ1γ. cum Ennius ad Nasicam venisset (B): Να χαρακτηρίσετε πλήρως την πρόταση (είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτική λειτουργία).
(Μονάδες 5)
Γ2α. deletis legionibus (A): να χαρακτηρίσετε συντακτικά τους όρους και να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα χρονική πρόταση εισαγόμενη με τον χρονικό σύνδεσμο postquam.
(Μονάδες 4)
Γ2β. Να μετατραπούν οι υπογραμμισμένες προτάσεις σε μετοχικές και να συμπτυχθούν οι δύο προτάσεις σε μία. Να δηλωθεί το ποιητικό αίτιο όπου χρειάζεται:
—Romani pecuniam acceperunt; Galli abierunt
–Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi
(Μονάδες 5)
Γ2γ. Visne scire quid Nasica responderit? (Β): να μετασχηματιστεί η πλάγια ερωτηματική πρόταση, ώστε να δηλώνει το υστερόχρονο στο παρόν (άσκηση ακολουθίας των χρόνων)
(Μονάδες 3)
Γ2δ. Paucis post diebus (Β):
- να δηλώσετε με ισοδύναμο τρόπο την ίδια επιρρηματική σχέση (Μονάδα 1,5)
- να ξαναγράψετε τη φράση ώστε να σημαίνει «πριν από λίγες μέρες» (Μονάδα 1,5)
(Μονάδες 3)
Παπασαράντος Θεόδωρος, Φιλόλογος